بعد از گم شدن چک چه باید کرد؟
برگه چک یک سند و رسید برای صاحب حق است که از طریق آن بتواند به حق و طلب مالی خود برسد.
حال اگر در شرایطی که خارج از اختیار صاحب چک است مانند سیل، زلزله و آتش سوزی، این برگه طلب از بین برود و یا گم شود، طلب و حق مالی فرد از بین نخواهد رفت بلکه نحوه اثبات این حق از بین رفته و به عبارت بهتر تغییر کرده است.
صاحب چک در چنین شرایطی باید به مراجع قضایی مراجعه کرده و اثبات کند که طلبش پابرجا است و به دلایلی سند مورد نظر که همان چک است از بین رفته است.
شرایط اثبات این مدعا هم ممکن است اقرار بدهکار، شهادت، وجود ادله‌هایی مثل فاکتور و غیره باشد.
قانونگذار در قانون تجارت به تشریح شرایط این گونه پرداخته و توضیح داده است که:
ماده ۲۶۱ – در صورت گم شدن براتی كه هنوز قبول نشده است صاحب آن می‌تواند وصول وجه آن را برحسب نسخه ثانی یا ثالث یا رابع الخ تقاضا كند.
ماده ۲۶۲ – اگر نسخه مفقود نسخه باشد كه قبولی در روی آن نوشته شده تقاضای پرداخت از روی نسخه‌های دیگر فقط بموجب امر محكمه پس از دادن ضامن بعمل می‌آید.
ماده ۲۶۳ – اگر شخصی كه برات را گم كرده اعم از این كه قبولی نوشته شده یا نشده باشد می‌تواند نسخه ثانی یا ثالث یا رابع الخ را تحصیل نماید پس از اثبات اینكه برات متعلق به او است می‌تواند بادادن ضامن تادیه وجه آن را بموجب امر محكمه مطالبه كند.
ماده ۲۶۴ – اگر با وجود تقاضایی كه در مورد مواد ۲۶۱و۲۶۲و۲۶۳ بعمل آمده است از تادیه وجه برات امتناع شود صاحب برات مفقود می‌تواند تمام حقوق خود را به موجب اعتراضنامه محفوظ بدارد.
توضیح این که قانونگذار در ماده ۳۰۹ قانون تجارت آورده است که تمام مقررات راجع به بروات تجارتی درمورد فته طلب نیز لازم الرعایه است.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که افرادی که در اینگونه شرایط دچار بدهکاری شده و نمی‌توانند اقراض خود را پرداخت کنند ممکن است خود را ورشکسته اعلام کنند.